Filharmonia Dwójki, 25 grudnia (sobota) godz. 15:00, Program Drugi Polskiego Radia

- Niechętnie łączę portugalską skłonność do sentymentalizmu z muzyką Chopina - mówiła w sierpniu Maria Pires przed warszawskim występem z Marthą Argerich. Pierwszego dnia Świąt Dwójka przypomni wyjątkowy koncert oraz wywiad z portugalską pianistką.

Wieczór 30 sierpnia pozostanie na długo w pamięci tych, którzy przyszli wówczas do Teatru Wielkiego–Opery Narodowej na jeden z ostatnich koncertów 6. Festiwalu „Chopin i jego Europa”. Tego dnia zagrać miał Kristian Bezuidenhout, który jednak niespodziewanie się rozchorował. Spontanicznie zgodziły się go zastąpić obecne jeszcze w Warszawie dwie pianistki ze ścisłej światowej czołówki. Wyjątkowy był nie tyle fakt, że zastąpiły na scenie dużo bardziej „niszowego” (choć znakomitego) artystę, co wiążąca się z tym konieczność zagrania z Orkiestrą XVIII Wieku na historycznym fortepianie.

Efekt był olśniewający. Okazało się bowiem, że gra na instrumencie z epoki nie jest sztuką zarezerwowaną dla specjalistów, że wybitny artysta jest w stanie bez trudu pogodzić się z odmiennością starego instrumentu, inną techniką gry, inną estetyką. Martha Argerich i Maria João Pires wyraźnie cieszyły się wspólną grą. Radość udzieliła się też rozentuzjazmowanej publiczności. Ten koncert jest właściwie gotowym materiałem na płytę–sensację. Zanim się ona ukaże, nagranie prezentujemy w Dwójce w pierwsze świąteczne popołudnie.

Przed retransmisją zapraszamy natomiast do wysłuchania rozmowy Róży Światczyńskiej z Maria João Piresaa, która opowiada między innymi o domniemanych związkach chopinowskiej nostalgii ze specyficznie portugalskim typem wrażliwości:

Portugalskie „saudade” to po prostu nostalgia, rodzaj cierpienia z tęsknoty, a to uczucie dobrze znane wielu kulturom, także w Polsce. Nie różnimy się  przecież aż tak bardzo w odczuwaniu świata - zmienia się jedynie klimat,kolor skóry, liczba  słonecznych dni w roku – ludzie pozostają jednak tacy sami, mimo pewnych różnic kulturowych. Na pewno kultura, w której dorastałam, wpłynęła na moją osobowość artystyczną, choć mój kontakt z nią nie trwał długo. Nie sądzę jednak, by był to element decydujący o moim podejściu do muzyki Chopina. Myślę o tak wielu wielkich pianistach, którzy wspaniale grali jego utwory nie będąc przecież Portugalczykami…Nokturny Rubinsteina są przecieź zjawiskowe, Ale ideałem ich interpretacji pozostaje dla mnie Samson Francois.

Poniżej fragment wywiadu:

Cała rozmowa - w sobotę (25 grudnia) o godz. 15:00.  Retransmisja koncertu rozpocznie się natomiast o godz. 16:00. Poniżej program:

Robert Schumann Koncert skrzypcowy d-moll

Ludwig van Beethoven II Koncert fortepianowy B-dur op. 19

Wolfgang Amadeus Mozart Sonata fortepianowa D-dur na 4 ręce KV 381

Wyk. Martha Argerich, Maria João Pires – fortepian historyczny, Thomas Zehetmair – skrzypce; Orkiestra XVIII wieku, Frans Brűggen - dyrygent

(„Chopin i jego Europa”, 30.08.2010)