La
duobla julia/aŭgusta numero de la revuo “Esperanto” lasas neniun
dubon, ke komenciĝis la periodo de moviĝemo, someraj rendevuoj, konferencoj
kaj kongresoj. Jam semajnfine en Krakovo komenciĝos ILEI-konferenco,
en Muszyna – LIBE-kongreso. Nur kelkaj pliaj tagoj kaj ĉ. 2 mil esperantistoj
renkontiĝos en Bjalistoko la unuan fojon tie por la Universala Kongreso.
Eĉ kvar paĝojn okupas en “Esperanto” kalendaro de E-eventoj,
sed sendube - laŭ nia vidpunkto - la plej grava estas la Jubilea Kongreso.
Gravas ne sole tio, ke ĝi okazos lige kun la 150-a naskiĝdatreveno
de la kreinto de la Internacia Lingvo, ke en Bjalistoko, ke en Pollando.
Gravas, kiel ĝi eĥos en la mondo, kiel ni utiligos ĝin por informi
pri la jam 94-a rendevuo de la monda esperantistaro en la kondiĉoj
de komforta lingva komunikado. Ĉu kaj kiel eĥos ekstere ĝiaj apartaj
kongresaj aranĝoj, la rezolucio, ne laste Bjalistoko, ne laste Pollando.
Tiel estas nunjare, kiam estis relanĉita la informkampanjo ĉirkaŭ
la Universala Kongreso. Venontjare ni koncentriĝos pri Havano kaj Kubo.
Estas bone, ke enkonduke la julia/aŭgusta numero de la oficiala organo
de UEA memorigas pri tio per koncerna artikolo de la respondeculoj pri
la kampanjo.
En
la julia/aŭgusta numero ne mankas la lasta antaŭkongrese kontribuo
lige kun Zamenhof-jaro 2009. Andy Künzli proponas al la legantoj de
“Esperanto” la 2-an parton de sia resumo “Esperanto historie en
Bjalistoko”, baze de la libro de Zofia Banet-Fornal “Historio de
E-movado en Bjalistoko”, kiu aperis antaŭ 6 jaroj. Per la dua parto
la leganto konatiĝas ankaŭ kun la enhavo de la parolado de Humphrey
Tonkin, prezentita en la aprila kunsido de la Novjorka E-Societo. La
aŭtoro en la dua parto trakuras la periodon de la reciprokaj rilatoj
post la starigo de la konsultaj rilatoj inter Unesko kaj UEA iom koncentriĝinte
pri la 80-aj jaroj kaj prave atentiganta pri la nuna reprezentiĝo de
la Asocio ĉe UN-o en Novjorko, Ĝenevo kaj Vieno kaj ĉe la pariza
Unesko.
La
lasta rilato ĝuste kun Unesko en Parizo eĥas en la julia-aŭgusta
numero per mallonga raporto pri la akcepto de tripersona delegacio de
UEA en la pariza sidejo de tiu organizo. Dum la vizito, kiel ni legas
oni ne nur referencis al la faritaĵoj de UEA lige kun la Inernacia
Jaro de Lingvoj 2008, sed ankaŭ al la ideoj daŭrigi la jaron je la
jardeko.
La
elektronika realo, en kiu ĉiutage mergiĝas esperantistoj, kie svarmas
blogoj kaj oni guglas ĉiutage centojn da fojoj spronis Amri Wandel
dividi siajn ideojn pri la kreado de novaj terminoj, kun kelka deziro
ke ili – se eblas, kaj multkaze jam ne eblas, pro la vasta
uziteco – iel respektu la Fundamenton.
Kiel
kutime ankaŭ en la duobla “Esperanto” speguliĝas kelkaj el
la E-eventoj jam pasintaj. Kovrilpaĝe kaj ene de la numero eblas lakone
informiĝi pri la komuna kongreso de EEU kaj GEA en la E-urbo, Herzberg.
Krom tio la hispana gastlekcianto en Ĉinujo Augusto Casquero raporte
informas pri laŭvica sukcesa E-kurso finiĝinta tie en junio. Kvankam
nian redakcion ne atingas “Bulgara Esperantisto” ni ĝojas legi
pri impona festo en la bulgara Velingrad omaĝinta en majo la 90-jariĝon
de tiu ĉi revuo. Gratulon al “Bulgara Esperantisto”.
Pasintsemajne
diverstage ni prezentis sonmaterialojn pri la 68-a Hispana E-Kongreso
kaj la 14-a Andaluzia Kongreso en Malago. La lasta atinginta nin numero
de “Monate ĉe Vi” de la Andaluzia E-Unuiĝo venis ja en la antaŭkongresa
periodo. Evidente do pri tiuj kongresoj ĝi informas kiel pri eventoj
okazontaj. Kiel pri evento okazonto ĝi informas ankaŭ pri la bjalistoka
UK kaj same kiel “Esperanto” atentigas pri la gazetara informkampanjo.
“Monate
ĉe Vi” rilatanta al la periodo aprilo-junio referencas ankoraŭ
al la paskaj tradicioj en la publika enscenigado de la Pasiono en Riogordo
en la provinco de Malago kaj eĉ proponas kuriozan por mi paskan recepton
pri supo el terpomoj. “Monate ĉe vi” kiel kutime varias laŭenhave.
La leganto trovas jen anekdotojn, popolrakontojn, jen proverbojn,
jen amuzoproponon, jen kalendaron de E-eventoj kun la jama alrigardo
al venontjaraj IJK kaj UK en Kubo. Al la venontjaraj eventoj kontribuas
aparte la priskribo de la dua urbo establita en Kubo San Salvadoro
de Bayamo fare de la konkerinto de la hispana reĝo Diego Valázques.
Sendube unu el la plej interesaj kontribuoj ĉi-numere estas la 1-a
parto de la artikolo pri problemoj kaj teorioj de la pervorta esprimado,
en kiu la aŭtoro Andrés Martí prezentas la rilatajn opiniojn de tiaj
lingvistoj, kiel Greenberg, von Humboldt, De Saussure, Jakobson, Tubiana,
Cassibrer, Hjelmslev.
Inter
la nunjaraj aranĝoj aparte logaj – pri kiuj skribas la gazeto -
estas la tradicia 17-a Internacia E-Semajno de la Kulturo kaj Turismo
en oktobro en la regiono de Barcelono. Turisme renkontiĝi eblas ne
nur en Hispanio. Dank’ al “Monate ĉe vi” ni ekscias pri la planata
por decembro Turisma E-Semajno en… Kamerunio.
La
lasta menciinda informo rilatas al E-gazetaro. Kun plezuro ni ekscias,
ke la nova redaktoro de “TEJO Tutmonde” fariĝis Nicola Ruggiero.
Denove
dank’ al nia radioamiko el Skövde, Lars Westman ni povis konatiĝi,
ĉi-foje kun la junia numero de “La Espero” de la Sveda E-Federacio.
Ĝia kovrilpaĝo mozaike prezentas fotojn pri la Sveda E-Kongreso kaj
ankaŭ raprtas pri tiuj intensaj tagoj de la sveda E-komunumo ene de
la numero. Ŝajne evidenta sensacio estis la prelego de Konstatin Andreev
el Rusujo/Svedujo kiu nur post dumonata lernado de la IL-o prezentis
brilan prelegon, kiu rilatis al la lingvolernado (ne sole de esperanto)
en la reto. La nunjara kongreso de la svedaj esperantistoj estis grava
ankaŭ laŭ la organiza vidpunkto. Nome okazis la elektoj ne sole de
SEF-estraro, sed ankaŭ de aliaj instancoj de la svedaj esperantistoj.
Alrigardante la svedan E-komunumon el la paĝo dediĉita al la landa
agado mi elplukis la informon pri la membrostatistiko. Titole de la
informo ni legas pri 449 membroj, sed mi certe preferas tiun en la informteksto
mem, indikanta 10 esperantistojn pli. La informoj el la mondo ĉefe
venas pere de Libera Folio, krom tiu pri la novaj retaj servoj de UEA:
la videoĵurnalo UEA-viva kaj reta kinejo.
La
paĝo de E-historio memorigas la silueton de unu el la famaj esperantistoj
de antaŭ la 2-a mondmilito Ferenc Szilagyi, hungaro forte ligita kun
Svedujo – verkisto, redaktoro, E-instruisto. Se Szilagyi estas klasikulo,
tuj apude eblas legi ĉarman noveleton de Kirasulo pri la kolektantoj
de revendeblaj boteloj kaj ladskatoloj. Tiujn ni verŝajne konas el
nia ĉikraŭaĵo, talento estas literature transponi la faktojn.
La
dua paĝo de la sveda periodaĵo enhavas kutiman rubrikon “Ni prezentas”.
Ĉi foje temas pri Martin Kjellin, 30-jaraĝulo, kiu kun la lingvo
konatiĝis jam en la gimazia tempo, sed nur post kelka paŭzo revenis
al ĝia pli serioza studo. Nun li aktivas en la E-societo de Upsalo.
Lia ekzemple rolu korleve: ĉiam estas junuloj, kiujn la lingvo kaj
la komunumo logas kaj logos.