70. rocznica paktu Ribbentrop-Mołotow
Moskwa - 23 sierpnia 1939 r. Od lewej: Joachim von Ribbentrop, Józef Stalin i Wiaczesław Mołotow.Minęła 70. rocznica podpisania Paktu Ribbentrop-Mołotow. Dokument podpisany przez przedstawicieli rządów Niemiec i Związku Radzieckiego określił strefy wpływów w Europie Środkowo-Wschodniej oraz ułatwił Hitlerowi podjęcie decyzji o rozpoczęciu drugiej wojny światowej.
Historyk profesor Andrzej Ajnenkiel z Wyższej Szkoły Handlu i Prawa imienia Łazarskiego ocenia, że Trzecia Rzesza podpisała pakt o nieagresji z Sowietami, bo Hitler nie był pewien, czy pokona Polskę. W ocenie historyka, Hitler obawiał się, że Polska może stawić zbyt silny opór, dlatego porozumiał się w sprawie agresji na Polskę ze Stalinem.
Profesor Ajnenkiel mówi, że Adolf Hitler nie był zwolennikiem zbliżenia ze Stalinem, zaś podpisanie paktu o nieagresji było dla wielu zaskoczeniem, bowiem Hitler wielokrotnie deklarował swoją niechęć wobec komunistów.
Historyk mówi też, że tuż po podpisaniu paktu Ribbentrop-Mołotow Hitler podjął decyzję ataku na Polskę, lecz po ogłoszeniu traktatu o przyjaźni i współpracy polsko-brytyjskiej zawahał się. Wykładowca uczelni imienia Łazarskiego uważa, że przywódca Trzeciej Rzeszy obawiał się włączenia do działań wojennych państw zachodnich.
Profesor Wojciech Materski z Instytutu Studiów Politycznych PAN zauważa, że porozumienie Stalina i Hitlera przyczyniło się do tego, że Polska na początku wojny została zdana tylko na siebie.
Sowietolog zwraca uwagę, że władze rosyjskie do dziś starają się umniejszać znaczenie paktu dla losów drugiej wojny światowej. Ostatnio w rosyjskich mediach pojawiły się opinie dotyczące drugiej wojny światowej, w których neguje się udział Stalina w rozpoczęciu ataku Hitlera na Polskę. Wojciech Materski zauważa, że polityka historyczna Putina i Miedwiediewa jest oparta na micie zwycięstwa Armii Czerwonej nad faszystowskim agresorem. Prezydentowi i premierowi Rosji zależy na tym, by na to zwycięstwo nie padał żaden cień, jak Pakt Ribbentrop-Mołotow czy Katyń - podkreśla historyk.
Pakt podpisali w Moskwie w 1939 roku Joachim von Ribbentrop, minister spraw zagranicznych III Rzeszy oraz Wiaczesław Mołotow, przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych ZSRR. Uczynili to w imieniu swoich zwierzchników, Hitlera i Stalina.
Podpisanie paktu nie tylko umocniło strategiczną pozycję Niemiec, ale sprawiło też, że wojna o Polskę stała się nieunikniona. Niemcy zaatakowały Polskę 1 września 1939 roku, natomiast ZSRR, realizując postanowienia paktu i gwałcąc wszelkie traktaty podpisane z Polską, dokonał agresji 17 września.
Pakt miał obowiązywać do 1949 roku, jednak został zerwany przez III Rzeszę 22 czerwca 1941 roku, w dniu napaści na Związek Radziecki.
A z dr Waldemarem Grabowskim z IPN rozmawiała Ewa Plisiecka.