http://www2.polskieradio.pl/eo/dokument.aspx?iid=41820

Trarigardo de la E-Gazetaro - 12.09.2006

12.09.2006
Kongresoj kaj kongresplanoj speguliĝis eĉ en periodaĵoj, kiuj venis antaŭ la varma kongresperiodo. La lasta numero de “Bulteno”, la organo de Aŭstria Fervojista Esperanto-Federacio per la kovrilpaĝo lasas neniun dubon pri la loko de la somera Universala Kongreso de Esperanto. Oni vidas ne nur la faman figuron de Davido, sed ja ankaŭ la kongresejon mem, alivorte Villa Vittoria en Florenco kaj ĝian ĉefsalonon, kiu kongrestage rolis kiel Lapenna-salono. Tamen interne la leganto ricevas multajn materialojn lige kun la lasta 58-a IFEF-kongreso en la ĉina Ŝanghajo. Jam estas sciate, ke la laŭvica IFEF-kongreso okazos en Parizo, sed la iel jubilea, ĉar rondcifera, nome la 60-a estos organizita en Pollando. En ĉi tiu kunteksto Martin Stuppnig levas la demandon kongresi en Bjalistoko, konfesante: “Kiel sufiĉe elstara kaj kontaktema esperantisto, mi iom konas kaj la urbon kaj la lokan E-societon. Mi povas certigi al miaj – cetere tre ŝatataj – polaj gekolegoj, ke en Białystok atendas nin aparte helpemaj kaj jam spertaj – surloke “naskiĝintaj” Zamenhofaj Disĉiploj! Akceptu la bonŝancon por ni ĉiuj”, fino de la citaĵo.
Ni vidos, ĉu efektive la naskiĝurbo de d-ro Ludoviko Zamenhof bonvenigos en la 2008-a jaro la rondciferan IFEF-kongreson, kaj ĉi-kuntekste ni promesas sekvi la situacion. Samtempe – kiel la E-Redakcio de PR – mi kore dankas pro tio, ke la redaktoroj de la bulteno atente sekvas niajn programojn. Pruvas tion ĉi-tiu numere la citaĵo el nia februara “Trarigardo”, en kiu ni donis la atenton al iu el la antaŭaj numeroj de “Aŭstria Fervojisto”. Nome ĝia redakcio afable publikigas la redakcian foton de sur niaj TTT-paĝoj. Bedaŭrinde ne tre aktualan, kio ja evidente estas nia kulpo, ĉar mankas en ĝi aktale kunlaborantaj kun ni Maciej Jaskot kaj Janusz Myzik dum ankoraŭ videbliĝas iuj la malnovaj. Kompreneble oni donas la atenton ne sole al ni – ĉar la tuta, apuda paĝo estas dediĉita al detalaj informoj pri ĉiuj publikaj radiostacioj emisiantaj en la IL. Bone tamen, ke krome ni trovas menciojn pri aliaj radiostacioj, en kiuj aŭdiĝas Esperanto kaj la plej grava tutcerte estas la adreso de radioarkivo pere de kiu ret-adreso eblas ja reaŭskulti emisiitajn E-elsendojn. Tiu ĉi paĝo kun la riĉa radioadresaro evidente rememorigas al mi la dumkongresan renkontiĝon kun la radioamikoj – la gekolegoj kaj aŭskultantoj. Nu kaj tio devigas min lasi la flanktemon kaj retrorigardi al la florenca kongreso. Des pli, ke ĝi komencas speguliĝi en ĉiam pli da E-periodaĵoj, kiel ekzemple en la septembra numero de “La Ondo de Esperanto”. Kovrilpaĝe alrigardas nin tri petolemaj partoprenintinoj de Infana Kongreseto, kiuj decidis apogi la faman Piza-turon, sed ene de la numero pri “Varmega Kongreso” raportas Jukka Pietiläinen. Nu, verdire li iom en pli signifa grado koncentriĝis pri malavantaĝoj de la kongresa infrastrukturo, kio konsiderante ekstreman varmon – tutcerte influis la takson almenaŭ mian, ke ĝi ne apartenis al UK-oj plej facile priserveblaj, sed ja iel-tiel ni sukcesis. En sia raporta segmento Jukka Pietiläinen ĉefe koncentriĝas pri la prelegoj de Grin kaj Corsetti, difninante la inaŭgran paroladon de UEA-prezidanto brila, kion emfazis spontante per varmaj aplaŭdoj la partoprenintoj de la Inaŭguro. Miaopinie tamen Jukka Pietiläinen iom malprave kritikas la parolmanieron de Grin. Ĝi miaopinie dubigis lian deklaron, ke li ne konas la lingvon, kvankam povas esti la salono en Fortezza ne ebligis ĝui lian paroladon. Sed la aŭtoro prave atentigis pri kelkaj veroj vortumitaj de Grin, je kiuj esperantistoj preferas esti surdaj. Nome, ke „la mesaĝo de esperantistoj ne ĉiam allogas neesperantistojn aŭ ke esperanto ne estas iu mirakla solvo por lingva problemo”. Iom bedaŭrinde mankas al mi la atentigo pri la deklarita rekono fare de Grin por E-o kiel rimedo garantianta lingvo- kaj kulturvariecon.
En la kuntksto de la lasta UK – tutcerte atentindaj estas la konsideroj de Komitatano Z, kiu kritike rilatigas sin al la sinteno de kelkaj membroj de la Elekta Komisiono – labori strikte konfidence pri kandidato-listo – en la kunteksto de la defio dum la Jokohama UK elekti la novan estraron. Temas pri tio, ke tiuj elektoj estu plene demokrataj, kio signifas, ke oni ne limigu la rolon de la Komitato – reprezentanta la membraron – en la elektoprocezo al la sola aprobanto de la decidoj de la Elekta Komisiono”. Tio ne estas la solaj eĥoj pri la lasta UK en la septembra “La ondo de Esperanto”, kiu raportas krome pri pluraj renkontiĝoj kaj kongresoj okazintaj en la lasta periodo. Iu el la atentidaj informoj – pri kiu ni trovas konfimon en la numero, kaj kiu venis en la antaŭkongresa periodo estas la decido de la urbestraro de Herzberg am Harz difini oficiale sian urbon “Esperanto-urbo”. En la septembra numero de “La Ondo” kiel kutime la leganto ne nur sekvas la eventojn en Esperantujo, ja kiel kutime venas informoj el la eŭropunia forumo, legeblas literaturaĵoj originalaj kaj tradukitaj. Historisekvantojn tutecrte interesos la nova traduko de Zamenhof letero el la periodo de lia aktivado en la pracionista movado.
Sed denove ni referencu al la florenca UK. Ĝi eĥas ankaŭ sur la paĝoj de la aŭgusta numero de la finna “Esperantolehti”. Al la devizo de la nunjara kongreso “Lingvoj, kulturoj kaj edukado al daŭrigebla evoluo” kritike rilatigis sin Mikko Mäkitalo atentigante, ke temas pri naturprotekta koncepto, kvankam ĝi rezultigis modifitajn versiojn. Liaopinie: “mi neniam vidis tre grandan analogiecon inter bologia diverseco en naturmedio kaj lingva diverseco en homa kulturmedio. Estas bone, se ankaŭ esperantistoj pledas kontraŭ polucio kaj detruado de la medio, sed nur tial, ke ĝi estas en ĉiu kazo racia celo por la homaro, ne tial ke Esperanto mem indusus esti parto de la sama evoluo”, fino de la cutaĵo. Nu tamen, tiu temo fekundigis la dumkongresajn diskutojn, kio ja fruktis per la teksto de la Kongresa Rezolucio, kiun sub lia rezervo “Esperantolehti” aperigas. La kongrestagojn memorigas ankaŭ la foto de AEF-prezidantino, Anna Ritamäki, kiu per siaj sorĉaj lumakcesoraĵoj dum la Solena Inaŭguro invitis en la 2007-a survoje al la Jokohama Kongreso viziti la festivalon Arta Lumo lige kun la 100-jariĝo de la Finna E-Asocio. Sed ankaŭ kaze de la periodaĵo de finnaj esperantistoj la temoj de la lasta UK ne dominas. Multan lokon ricevas en la numero la raporto pri la junia kunsido de la finna estraro, raportoj pri la somera gastinstruado de Atilio Orellana Rojas en Turku kaj Hämeenlinna, Valamo. Saliko amplekse raportas pri la 42-aj Baltaj E-Tagoj, en kiuj viglis ankaŭ finnaj esperantistoj. Ne mankas historia kontribuo el sub la plumo de Jorma Ahomäki. Tiu ĉi numere li proksimigas la silueton de iu el la plej konataj figuroj en la finna E-movado, Irija Klemola. Enkonduke tamen al la 4-a numero de “Esperantolehti” la asoci-prezidantino, Anna Ritamäki memorigas la ekziston de la finna kultura Fondaĵo Terttu Österman, kies celo estas antaŭenigi universitatnivelajn studojn de Esperanto kaj tradukoadon de la finna literaturo al Esperanto. Ne temas sole pri memorigo, ŝi ankaŭ deklaras konkretan konsultopretecon de la asocio por ĉiu, kiu celas ricevi subvencion por la kvalita agado por Esperanto. Povas esti, ke la semajnfinaj Aŭtunaj Tagoj en Haukipudas, okazontaj la 16/17-an de septembro fariĝos la okazo dum oni parolos pri la aranĝoj de la jubilea por EAF 2007-a paroli ankaŭ pri tiu utiligenda ŝanco.
Dume nunjare, tio estas en la 2006-a jubileas Japana E-movado. La septembra numero de “La Movado”, grandprocente japanlingva – ja bildigas ankaŭ fote la ĵus eldonitan omaĝverkon de la jubileo, nome E-Japanan Vortaron. En samnumera rubriko “Jen nia Rondo” foto proksimigas la organizantojn de la nunjara kongreso de la 100-jariĝo de E-o en Okayama, inter kiuj krom ge-roj Harada videbliĝas la figuro de la japana KKS-ino Doi Chieko. Sed ne nur E-aktualaĵoj gravas ĉi-numere. Konata felietonistino de “La Movado”, Aikawa Setuko en “Kajero Libervola” dividas siajn impresojn pri la enplanedaria prezento de la fama, kvankam jam iom malnova filmo “Nokto de la Galaksia Fervojo” baze de la samtitola fabelo de Miyazawa Kenzii.
Barbara PIETRZAK