GOŚCIE FESTIWALU „NOWA TRADYCJA 2013”
Adam Strug
rocznik 1970, śpiewak i instrumentalista, autor piosenek i tekstów, kompozytor muzyki teatralnej i filmowej, scenarzysta filmów dokumentalnych. Pojawia się na scenie od lat dwudziestu pięciu. "Pojawia się" jest wyrażeniem odpowiednim, gdyż spotkać się z jego autorską muzyką było do tej pory swojego rodzaju wyczynem. Nagrywał z Kapelą Brodów a także solo dla Polskiego Radia. Współtworzy zespół Monodia Polska, z którym wykonuje dawne polskie pieśni religijne i świeckie w wariantach melodycznych zebranych przez Adama Struga w Łomżyńskiem i na Kurpiach Zielonych. Adam Strug wspominał w rozmowie z Polskim Radiem: „W 22 wiośnie życia spotkałem w pociągu Janusza Prusinowskiego, który też jechał akurat z akordeonem. Zagrał mi dość badziewny, jak na dzisiejsze standardy, kawałek ludowy. To była eureka! Zdałem sobie sprawę, że ta muzyka była w moim otoczeniu. W te pędy pojechałem w moje rodzinne strony, czyli Łomżyńskie i zająłem się etnomuzykologią - opowiadał w Dwójce artysta.
Od tej pory Adam Strug bada muzykę sakralną, polską, żywą, przekazywaną w tradycji ustnej. Łomżyńskie jest bardzo bogatym regionem. Mieszka tam szlachta okołołomżyńska, Kurpie Zieloni i Biali, Podlasiacy, a nawet potomkowie Jaćwingów. Repertuar pieśni nabożnych to przede wszystkim muzyka szlachty okołołomżyńskiej.
- Ta muzyka to fenomen, który mnie przerasta. Te pieśni są ani smutne, ani wesołe, jak nasze życie. To muzyka posługująca się bardzo realistyczną antropologią - mówił.
W 2008 roku zdobył I nagrodę i Nagrodę im. Czesława Niemena na Festiwalu Folkowym Polskiego Radia „Nowa Tradycja”. Zeszłoroczny, debiutancki album Adama Struga "Adieu!" to eklektyczna mikstura orientu, liryki miłosnej, minimalizmu i miejskiego folku. Trudno tę muzykę jednoznacznie zakwalifikować i w tym jej siła. Bawić się przy niej może publiczność inteligencka i północnopraska. Uwagę zwracają też teksty: liryka i pastisz zdają się być rozpoznawalną cechą twórczości Struga. Album „Adieu!” zdobył tytuł Folkowego Fonogramu Roku 2012. Producentem płyty i kontrabasistą w jednej osobie jest Marcin Pospieszalski. Zespół współtworzą: Wojtek Lubertowicz (bębny orientalne), Mateusz Kowalski (buzuki), Frank Parker (perkusja), Piotr Piszczatowski (baraban), Szczepan Pospieszalski (trąbka), Janusz Prusinowski (mandolina, skrzypce) i Michał Żak (koprodukcja, klarnet, flet drewniany).
CUNCORDU E TENORE DE OROSEI
Massimo Roych (Voche)
Mario Siotto (Bassu)
Gian Nicola Appeddu (contra)
Piero Pala (Mesuvoche)
Tonino Carta (Voche),
Zespół założony został w 1978 roku, wykonuje zarówno religijne pieśni „cuncordu” jak i świeckie „a tenore” (w 2008 roku wpisane na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Ludzkości UNESCO). Na obszarze Baronii (prowincja Nuoro) tradycja wykonywana tych dwóch typów śpiewów nigdy nie została przerwana dzięki naturalnej kontynuacji, współpracy młodych śpiewaków ze starszymi. Celem członków zespołu było jak najwierniejsze zachowanie tradycyjnego repertuaru, przekaz ustny połączyli z pracami badawczymi, czyniąc istotny wkład w zachowanie ciągłości tej wyjątkowej tradycji. W skład zespołów wykonujących w Baronii pieśni wielogłosowe wchodzą cztery głosy: mesu boghe (pół głosu), boghe – voche (głos), wykonujący główną melodię, contra (kontra) i bassu (bas). Struktura i rola poszczególnych głosów, tonalność pieśni, brzmienie poszczególnych partii zależne są od rodzaju repertuaru. W pieśniach „a tenore” głęboka, gardłowa barwa bassu i contra (realizujących partię burdonową) przyrównywana jest do głosu świni i wołu, zaś pieśni „cuncordu” wykonuje się brzmieniem głosów zbliżonym do naturalnego. Repertuar religijny, który członkowie zespołu przekazują z tradycji konfraterni Sas Animas i Santa Rughe e Su Rosariu, głównie związany jest z męką i zmartwychwstaniem Chrystusa. Wielogłosowo śpiewa się także części mszy, psalmy, hymny, czy pieśni do Matki Boskiej. Świeckie pieśni często wykonywane jest spontanicznie w su zilleri (miejscowych barach), ale również przy bardziej oficjalnych okazjach, takich jak śluby, podczas strzyżenia owiec, czy rodzinnych uroczystości.
Te dwa rodzaje śpiewu zespół od wielu lat prezentuje na scenach świata. Entuzjazm i pasja muzykowania sprawiły, że poza prezentacją wielogłosowych pieśni z Orosei wzięli udział w realizacji kilku projektów łączących ludową i religijną tradycję Sardynii z muzyką współczesną, popularną i jazzem.
W 1997 r., spotkanie z niemieckim producentem Stefanem Winter zaowocowało wydaniem płyt „Tenore de Orosei – amore profunhu” , „Cuncordu de Orosei – Miserere” oraz
„ Colla Voche” nagranym wspólnie z holenderskim wiolonczelistą i kompozytorem Ernstem Reijsegerem oraz perkusistą Alanem "Gunga" Purvesem. Cuncordu e Tenore de Orosei wystąpili również w unikalnym międzynarodowym spektaklu saksofonisty Enzo Favata poświęconym dawnej Sardynii i jej współczesności.
PŁYTY
Confraternite delle Voci (Cuncordu) - Edizioni Nota - Udine 1994
A su Primu Ispuntare (Tenore) - C. N. I. - Roma 1996
Amore profundhu (Tenore) - Winter&Winter – Monaco 1997
Miserere (Cuncordu) - Winter&Winter – Monaco 1997
Voches de Sardinna (Tenore e Cuncordu) - Winter&Winter – Monaco 1998
Colla Voche (Ernst Reijseger-Alan P. Gunga-Tenore e Cuncordu) Winter&Winter – Monaco 1999
Dvd V.P.R.O. television - Amsterdam 2002
"The wild blue yonder - The white diamond" O.S.T. (Ernst Reijseger-Mola Sylla-Tenore e Cuncordu de Orosei) Winter&Winter - Parigi 2004
"Canticos e ballos (Tenore de Orosei - Claudio e Franco Antonello Dessena) Tronos (SS) - Orosei 2006
Kapela ze Wsi Warszawa
Grupa istnieje od 1997 roku. Na jej repertuar składają się awangardowe interpretacje muzyki tradycyjnej szeroko pojętego terenu Mazowsza. Mimo wierności tradycyjnym technikom gry i śpiewu, pełne inwencji wykonania dawnych utworów brzmią zaskakująco awangardowo i są w pełni zrozumiałe dla współczesnego odbiorcy. Choć w instrumentarium kapeli słyszymy tradycyjne instrumenty - skrzypce, cymbały, baraban, bęben obręczowy - brzmią one wyjątkowo nowocześnie a muzycy nie boją się zestawiać ich choćby z DJ'ami. W początkach działalności, Kapela spotkała się ze znakomitym przyjęciem słuchaczy i zdobyła szereg nagród na polskich festiwalach folkowych, m.in. "Scena Otwarta" Mikołajki Folkowe 1997 oraz nagroda Orkiestry św. Mikołaja, Festiwal Polskiego Radia "Nowa Tradycja" - 1998 r. - II nagroda i nagroda publiczności. Debiutancki album, "Hop Sa Sa," został nagrany na żywo w Studio Polskiego Radia, a wyprodukował go Włodzimierz Kleszcz(dziennikarz Programu 2 Polskiego Radia), pomysłodawca i producent epokowych mariaży kapeli Trebuniów-Tutków z Twinkle Brothers i Adrianem Sherwoodem. Słuchacze Trzeciego Programu Polskiego Radia uznali "Hop Sa Sa" za najlepsze wydawnictwo folkowe 1998 roku. W 2001 roku zespół wydał album "Wiosna Ludu", wznowiony w 2003. roku w Niemczech przez prestiżowe wydawnictwo world music - "JARO", a w 2004. przez amerykańskie "Harmonia Mundi/World Village". "Wiosna Ludu" w 2003. roku otrzymała nagrodę Grand Prix na festiwalu International Competition of Folk Music Recordings za najlepsze nagranie muzyki folk przyznane przez Europejską Unię Radiową. W roku 2004 Radio BBC 3 wyróżniło grupę nagrodą Awards for World Music w kategorii "Newcomer". W styczniu 2005 roku ukazała się trzecia płyta formacji - "Wykorzenienie". W 2006 KzWW otrzymała "Fryderyka" w kategorii najlepszy album folk/etno za tę płytę, która również znalazła się w gronie 10 nominowanych albumów do nagród amerykańskiego przemysłu muzycznego - Grammy. Na początku 2009 roku grupa otrzymała po raz drugi w swej karierze nagrodę Fryderyka, tym razem za najlepszy album Folk 2008 - "Wymixowanie". W tym roku KzWW po raz kolejny udaje się do USA promując "Infinity" co owocuje już na początku 2010 roku, kiedy to prestiżowy portal internetowy "Popmatters" uznaje płytę za najlepszy album 2009 roku w kategorii World Music, oraz przyznaje 36 miejsce na liście wszystkich produkcji muzycznych 2009 roku. W kwietniu 2010 album Infinity zdobywa tytuł Folkowego Fonogramu Roku, oraz zdobywa 3. w historii zespołu "Fryderyka" za najlepszy album Folk/World Music. W lipcu 2010. zespół opuszczają Maja Kleszcz i Wojtek Krzak, producenci „Infinity”, zastąpieni przez skrzypaczkę Ewę Wałecką i kontrabasistę Pawła Mazurczaka. Kapela w nowym składzie przystępuje do pracy nad kolejnym albumem. 1. lipca 2011 w ramach koncertu "EUharmonia", dochodzi do wspólnego występu, poprzedzonego sesją nagraniową, z kultowym szwedzkim zespołem Hedningarna, legendą sceny world music. Kolaboracja z weteranami sceny nordic roots prowadzi KzWW do konceptu nowej płyty "NORD", której nagranie następuje na jesieni 2011. Płyta ukazuje się w marcu 2012 roku. Wydawnictwo zbiera znakomite recenzje krytyki i wzbudza entuzjazm słuchaczy a także zdobywa tytuł Folkowego Fonogramu Roku 2012.
Magdalena Sobczak-Kotnarowska - śpiew, cymbały
Sylwia Świątkowska- śpiew, skrzypce, fidel płocka
Ewa Wałecka - śpiew, skrzypce
Piotr Gliński - baraban, perkusjonalia
Paweł Mazurczak - kontrabas
Maciej Szajkowski - bęben obręczowy, perkusjonalia
Miłosz Gawryłkiewicz - trąbka
Mariusz Dziurawiec - soundmaster
Poszukiwacze Zaginionego Rulonu
Kapela wykonująca tradycyjną muzykę taneczną z Radomszczyzny i okolic.
“Folklor pełen jest magii i tajemnic, które pociągają i intrygują, jak choćby zaginiony rulon... Rzecz to może niemniej cenna niż tolkienowski pierścień. W drogę muzycznych poszukiwania po Radomszczyźnie wyruszyła z początkiem 2012 roku grupka muzykujących przyjaciół i tak oto powstał zespół Poszukiwacze Zaginionego Rulonu. Laureaci Nowej Tradycji 2012, z których każdy znany z wcześniejszych projektów, jako zespół stanowili swego rodzaju świeży oddech na scenie folkowej. Wystartowali z niemałym impetem, odważnie stawiają czoła wyzwaniom festiwali w kraju i za granicą, pracują nad płytą, a odpocząć jeżdżą do swoich mistrzów w Przystałowicach Małych.“
Gadki z Chatki 2013
Skład kapeli nawiązuje do tradycji brzmieniowej z lat świetności i ogromnej popularności muzyki tanecznej na Radomszczyźnie, gdzie harmonie i skrzypce, stanowiły o kolorycie brzmieniowym kapel. Zespół sięga również do melodii starodawnych, gdzie dominuje brzmienie strunowe (skrzypce, basy) - oddając klimat wiejskich zabaw oraz atmosferę tajemniczych opowieści o zaginionym rulonie... Repertuar grupy to melodie taneczne z Radomszczyzny: mazurki, oberki, polki.
Zespół powstał na początku 2012 roku. W tym samym roku grupa zakwalifikowała się do udziału w konkursach "Stara Tradycja" (konkurs towarzyszący festiwalowi "Wszystkie Mazurki Świata" - zespół otrzymał Nagrodę Publiczności) oraz "Nowa Tradycja", gdzie Poszukiwacze Zaginionego Rulonu zdobyli Grand Prix festiwalu za (jak napisało w protokole jury konkursu) "smak, wyczucie i szlachetność brzmienia oraz przekonujące nawiązanie do tradycji mazurkowej"..
Na tegoroczny koncert podczas festiwalu NT zespół przygotował specjalny repertuar oraz poszerzony skład. Oprócz tradycyjnych instrumentów ludowych pojawią się również perkusja (Piotr Gwadera) i syntezator (Jacek Cichocki). Kolejną niespodzianką będzie jeden z najwybitniejszych harmonistów z regionu radomskiego – Tomasz Stachura.
Małgorzata Makowska -- harmonia pedałowa / basy
Marcin Drabik -- skrzypce
Jacek Mazurkiewicz -- kontrabas
Paweł Nowicki -- baraban
Houria Aichi & L’Hijâz' Car
Houria Aichi jest jedną z najbardziej znanych pieśniarek algierskich. Wywodzi się z plemienia Berberów Shawiya (Chaouia,) które zamieszkuje górzyste tereny Aures, we wschodniej części Algierii. Jedną z cech wyróżniających ten region jest tradycyjny śpiew kobiet, o bardzo silnej emisji i niezwykle skomplikowanej technice. Houria od najmłodszych lat uczyła się śpiewać w charakterystycznym stylu, później wiele czasu poświeciła także na dokumentację tekstów i melodii, głównie ze swoich rodzinnych stron, niedaleko miejscowości Batna. Wcześniej tradycyjne pieśni regionu Aures nie były szerzej dokumentowane i istniały tylko w przekazie ustnym. Pierwsza płyta z nagraniami repertuaru Berberów Shawiya w wykonaniu Hourii ukazały się w roku 1990. Piesni te stały się także częścią ścieżki dźwiękowej do filmu "Pod osłoną nieba (1990)” w reżyserii Bernardo Bertolucciego.
Houria Aichi w ciągu kolejnych lat wystąpiła w najważniejszych salach koncertowych na całym świecie. W roku 2003 rozpoczęła współpracę z producentem i aranżerem Gregorym Dargent.
Efektem tego był wydany w roku 2008 roku przez Accords Croisés wspólny album Hourii Aichi z zespołem L'Hijâz Car „Cavalier de l'Aures”.
L’Hijâz' Car
Kwintet francuskich artystów założony w roku 2000 przez Grégory'ego Dargent w Strasburgu.Tworzą go muzycy wywodzący się z różnych środowisk muzycznych, aktywni na scenach muzyki jazzowej, improwizowanej, współczesnej i eksperymentalnej. Wspólny projekt z Hourią Aichi „Cavalier de l'Aures” opiera się na wnikliwych studiach nad melodyką i strukturą tradycyjnej muzyki Berberow Shawiya z Algierii i jej twórczą rekonstrukcją, zarówno na instrumentach tradycyjnych (lutnia oud, hajouj) oraz współczesnych (klarnet basowy, banjo).
Houria Aichi & L’Hijâz' Car
Houria Aichi – śpiew
Grégory Dargent - oud, banjo,
Antony Gatta – instrumenty perkusyjne
Etienne Gruel – instrumenty perkusyjne
Nicolas Beck - tarhu, hajouj
Jean-Louis Marchand - klarnet basowy